Toprak, Tarım ve Çiftçilik

28 Şubat 2015

      Sabah Paltolu Konağın kapı zilinin çalmasıyla İsis'le bir hafta sonuna başladık. Zil çaldığına göre gelen yabancı olmalıydı, konağın ruhunu bilenler genelde kapının demir halkasını kapıya vurarak kapının kendi sesini kullanır.

     

      Gelenler İsis'in ziyaretçileriydi. Günlük yaşamın kendi aksinde aktığı odanın geniş denizliğine koyduğum plaklı radyonun üstünde yatan İsis'in sevimliliğine dayanamayan iki genç kadın, İsis'i sevmeye gelmişler.

     Kapıya gelen, hakkında konuşan, fotoğrafını çeken hayranları çok fazla. Özellikle mahallemizdeki ilköğretim çocukları gelip geçerken sürekli laf atıyor.

     Gün içinde "toplumsal hareketler" konulu tez çalışmamla ilgili okuma yapıyorum. Okumasını yaptığım kitap Latin Amerika örneklerinden bahsediyor; Topraksızlar Hareketi.

     Topraksızlar Hareketi; kolektif tarım, alternatif tıp, alternatif eğitim ve demokratik karar alma süreçleriyle, yaşama sahip çıkma biçimleriyle dünyada en önemli toplumsal hareketlerden. 20 yıllık mücadele sürecinde, 400 binden fazla aileyi (2 milyondan fazla insanı), çoğunluğu kolektif üretim kooperatiflerinde olmak üzere, verimli topraklara yerleştiriyor. Yalnız bu süreçte, 1500’den fazla kır aktivisti, ordu, polis ve toprak sahiplerinin silahlı çeteleri tarafından öldürülüyor. Topraksızlar Hareketi; sadece ekonomik ve toplumsal ilişkileri dönüştürme misyonuna sahip bir hareket değil, aynı zamanda yeni bir insan ve yeni insani ilişkiler yaratma misyonuna da sahip.  Hareket; Marx, Mao, Gramsci, Özgürlük Teolojisi’nin fikirlerinden, ekoloji ve feminist düşünce akımlarından, Brezilyalı pedagog Paulo Freire’den, ulusalcılık ve enternasyonalizmden etkileniyor. Hareket içinde sürekli olarak kadınların, etnik azınlıkların (yerliler ve siyahlar) eşitliği ve insan haysiyeti için mücadele veriliyor. Kolektif eylemi yöneten önderlerle özgürce tartışan ve kararlar alan demokratik meclislere dayalı bir iç yapısı var. Ekolojik tarım metotlarını yaşama geçiriyor. Bir yanda dünya tarım tekellerine karşı büyük gösteriler düzenliyor diğer yandan onların terminator- yok edici- tohumlarına karşı kendisi ve küçük çiftçiler için tohum üretiyor. Yine küçük çiftçilerle kooperatifler kurarak ürünlerini işleyip  alternatif pazarlar oluşturuyor (Metin Yeğin)

Topraksızlar Hareketinden

                                       

      Topraksızlar Hareketi'nin ruhuyla ben  de Gerze pazarından kendi yerel tohumunu üretip, diktiği renkli bez torbalarda kendi tohumunu kaşık ölçeği ile satan teyzeden dün aldığım bakla, bezelye, marul, maydanoz tohumlarını ekmek için bahçeye çıkıyorum.

       

Marul tohumlarım hazırlanırken 

                                        

                                                

Yerel tohum üreticisi teyzemin renkli tezgahı

                                

     Bir köy çocuğu olduğum için çocukluğumdan beri küçük çaplı da olsa çiftçilik kültürünün içinde yetiştim. Çevremdeki tüm kadınların -babaannem, anneannem, annem, teyzem- bez çıkınları içinde bir sonraki yıl için tohum sakladıklarına tanıklık ettim. Ben de yıllar önce birçok yerde yazılıp çizilen "Anadolu'nun yerli tohumunun" yok olma tehlikesine karşı kendimce tohum koruma kutusu yaptım. Gezdiğim, gittiğim köylerde tohum konusu açılırsa muhakkak tohum alıyorum. Tohum kutumda Hopa'dan aldığım çay tohumu bile var, Gerze'deki yangın evimizin bahçesine ektim, sonuç başarısız.

Bu da benim naçizane tohum saklama kutum

                                                    

    Teyzeden aldığım ve kendi tohum kutumdan ayırdığım bakla ve bezelyelerle, bahar kokusunun hafiften sinmeye başladığı yağmur çiseltili bir akşamüstü vaktinde konağın bahçesinde ilk tarım faaliyetlerini başlatıyorum. 

Bakla ve bezelye tohumları

                                   

İsis, bahçeye çıkamamanın hüznünde

                                    

Tohumlar, toprağa kavuşmak üzere

              

Baklalar gömülmeye hazır

                                   

     Tohumları ektikten sonra komşudan aldığım enginar fidesini de dikiyorum.

Bezelyeler ve enginarlar olunca, bezelyeli enginar dolmasının güzelliği

          

     Defne ağaçlarının altını belleyip  marul ve maydanoz tohumlarını serpiyorum. Toprak defne gazellerinden kapkara olmuş ve yıllarca işlenmemiş olmanın bereketinde. Ekim ve dikim sonrası bahçeyi dolaşıyorum. 4-5 erik ağacı çiçek açmış. Yağan hafif yağmur sonrası çiçekler pırıl pırıl.

Bahçedeki erik ağaçlarından

                         

                                   

         Aklımda Van Gogh'un baharı müjdeleyen çiçekli ağaç dalları...

Van Gogh

       

        ve Van Gogh'un çiftçileri

Tarladaki uykunun huzuru

Van Gogh

                                    

      Bir yandan bahçede dolaşırken, bir yandan da ressamların eserlerindeki ruhu yaşadığımı farkediyorum, Ruhum bir Van Gogh'un bir Jean François Millet'in eserlerinde.

Çalışmaya gitmek,  Jean François MİLLET

           

                          

       

Başak toplayan kadınlar,  Jean François MİLLET

                

Saman bağlama, Jean François MİLLET

                      

Tohum serpen adam, Jean François MİLLET

                           

Dinlenen üzüm bağı işçisi,  Jean François MİLLET

             

Patates ekimi, Jean François MİLLET

            

Patates ekmeliyim ben de...

11 Mart 2015

Sanırım ekim işlerinde erkenciyim, havalar da ısrarla düzelmiyor. Akşamüstü, daha önce ekmiş olduğum bezelye, bakla, marul, maydanoz tohumlarını sulamaya çıktım. Ağaç dallarından yapılmış çitin diğer yanındaki komşum, fidelemem için marul verdi, onları toprağa diktim.

Fidelediğim marullar, kısa zamanda salata yapmaya hazır olur.

                

Fide olması için domates tohumlarını eski bir tencereye serptim.

        

Fide yetiştirmek için, biber, salatalık, patlıcan tohumlarını gömdüm.

           

     

En sevdiğim yaz çiçeği fesleğen, tohumları toprağa serpildi.